Chrysant-bruin-zelf-kweken

Chrysanten ouderwetse bloemen in de spotlights

Chrysanten. Ze hebben een tuttig imago, maar wat mij betreft totaal onterecht. Wat een mooi sterke bloem én wat een hoop variaties zijn er. Makkelijk te kweken ook in je eigen tuin. In deze blog lees je hoe ik er ooit toe kwam met het kweken ervan te starten.

Als alles in de tuin klaar en uitgebloeid is, gaat deze laatbloeier van start. Hij blijkt makkelijk te kweken, staat stevig op zijn steel en levert prachtige snijbloemen op die ook nog eens twee weken goed in de vaas staan. Dat is nog eens wat anders dan de modieuze gerbera’s die alleen met een stukje ijzerdraad mooi rechtop blijven staan :).

Geleerd van mijn oude buurman

Iedereen tegen wie ik trots zeg dat ik zelf chrysanten kweek, kijkt me met een wat afkeurende blik aan…. ‘Chrysanten? Nee, daar hou ik niet van hoor!’. De chrysant is dus allesbehalve in de mode. Ik ben begonnen met het kweken van deze bloemen door mijn oude buurman. Hij is 99 geworden en woonde lang zelfstandig. Vaak ging ik een kopje koffie bij hem drinken en dan praatten we over van alles en nog wat. Over de tijd dat de straat nog een zandweggetje was, waar alleen de dokter uit het dorp met de auto over heen mocht. Zijn vader was boer en in de kamer hing een prachtige vage zwart-witte foto waar hij als jonge man op de bok van een wagen zat die bijna om leek te vallen van de hoeveelheid hooi die erop lag. Mooi vond ik dat en het genoegen leek wederzijds.

Vaak spraken we over de tuin en het bedrijf dat hij had. Ooit was hij namelijk groentekweker en in latere jaren kwam daar het kweken van chrysanten bij. Ontelbaar veel bossen moet hij aan voorbijrijdende klanten hebben verkocht. Mijn interesse in zijn chrysantenkweek leidde ertoe dat ik dit voorjaar een klein bakje met stekjes van hem kreeg met daarbij de uitleg hoe ik ze moest planten.

Zo kweek je chrysanten

Als eerste haal je de toppen uit de stekken en plant je ze op ongeveer 20 cm van elkaar in 5 rijen uit. Mijn buurman maakte vroeger zo meterslange rijen en sloeg aan elke kant van het plantbed twee palen. Wanneer de planten dan zo’n 40cm hoog zijn wordt er een net over heen gespannen dat je gedurende de groei mee omhoog kan bewegen.

Ik plant kleinere bloembedden (van ca. 1 bij 1 meter) en gebruik een constructie met 4 palen op de hoeken waartussen ik stuk gaas leg dat ik een paar keer omhoog zet. Verder doe ik er weinig aan. Meer lezen? In mijn blog chrysanten stekken zo doe je dat heb ik alles nog eens op een rij gezet.

Verrassende kleuren

De kleuren van de stekjes die ik kreeg waren een verassing. In ieder geval zaten er gele en ook een enkele bruine tussen. De gele chrysanten bloeiden als eerste en kregen in het eerste jaar korte stengels. Een gevolg van droogte. Eerste les dus voor mooie lange stengels: goed water geven! De tweede soort waren de bruine. Ik vind ze meer oranje dan bruin, maar dit terzijde. Deze bloeiden wat later, kregen in het eerste seizoen meer regen gehad en ontwikkelden veel langere stengels.

Tip: chrysanten goed water geven voor lange stengels!

Is chrysant vaste plant?

Ja, de meeste chrysanten zijn vaste planten. Ze kunnen jaar na jaar terugkomen als ze goed worden verzorgd en kunnen jarenlang bloeien.

Kan je chrysanten laten overwinteren?

Ja, chrysanten kunnen overwinteren als ze goed worden beschermd tegen vorst. Het is belangrijk om de planten in het najaar terug te snoeien en af te dekken met een dikke laag mulch om de wortels te beschermen.

Kan een chrysant tegen vorst?

Chrysanten kunnen vorst verdragen tot ongeveer -5 graden Celsius. Bij lagere temperaturen is het belangrijk om de planten te beschermen met een dikke laag mulch of om de planten te verplaatsen naar een beschutte locatie.

Hoe verzorg ik een chrysant?

Chrysanten hebben regelmatig water nodig en gedijen het best in goed doorlatende grond. Het is belangrijk om de planten in de volle zon te plaatsen voor de beste bloeiresultaten. Het is ook belangrijk om de planten te bemesten met een uitgebalanceerde meststof om de groei te bevorderen en de bloei te stimuleren. Het is belangrijk om de planten in het najaar terug te snoeien om de overwintering te vergemakkelijken.

Mooie herfst combinaties

En zeg nou zelf, met een paar andere dingen uit eigen tuin zoals bijvoorbeeld wat takken van de sneeuwbes (Symphoricarpos), een paar pluimen van het pampusgras (Cortaderia selloana) of zoals op de foto met wat sprieten van het hoge struisriet (Calamagrostis)…….. het is toch een prachtig herfstboeket. En dat helemaal zelf gekweekt!

Nieuwe stekken komen vanzelf

En volgend jaar? Gewoon weer verder met je oude planten. Deze kun je na het plukken van de laatste bloemen laten staan. Er komen vanzelf uitlopers aan die je er zo van af kan halen en weer als nieuwe stek kan gebruiken, aldus mijn buurman. Een beetje vorst overleven ze. Heel erge vorst niet.

Graaf daarom voor de zekerheid ook een paar planten op (knip de stengels er grotendeels af) en zet deze in de aarde in een lange bloembak vorstvrij in je kas of schuur (niet in het donker) weg. Ook in die bak vormen zich nieuwe uitlopers die je in het voorjaar dan weer kan uitplanten.

Dus, heb je een klein stukje in je tuin over? Zoek in het voorjaar eens wat stekjes (vaak ook bij volkstuinen te vinden), zet ze in je tuin en je hebt er de komende jaren in de herfst je eigen bos chrysanten van!

Superleuk, doen!

Ondertekening Groet Esther tuinblogger